Leren van kaarten
15-10-2019 Verreiker valt om tijdens het verplaatsen van wapening.
Zelf ZIEN

Om ruimte te maken bij een toekomstig steunpunt, werd de opslag van wapening met een verreiker naar een andere locatie op het terrein gereden. De collega van de machinist maakte de bundel wapening (ca. 1100 kg) vast aan de 2-sprong van de verreiker. Bij het optillen en vervolgens zijwaarts wegdraaien van de uitgeschoven giek met de last vlak boven de grond, is de verreiker omgevallen.

Actief HANDELEN

De machinist van de verreiker is zelfstandig uit zijn cabine geklommen. Buiten enkele blauwe plekken aan arm en romp kwam hij, samen met zijn collega, met de schrik vrij. Deze laatste was na het aanpikken van de last al op veilige afstand gaan staan.
De ongevalslocatie en de ligging van de omgevallen verreiker zijn onderzocht. Tevens zijn de machinist en zijn collega geïnterviewd. Aan het eind van de middag is de omgevallen verreiker met 2 hijskranen weer rechtop gezet. Deze 2e hijskraan was noodzakelijk om de giek van de verreiker stabiel te houden tijdens deze hijsactie. De verreiker is naderhand door een onafhankelijk technisch inspecteur onderzocht op mogelijke gebreken.

Samen LEREN

De machinist van de verreiker is zelfstandig uit zijn cabine geklommen. Buiten enkele blauwe plekken aan arm en romp kwam hij, samen met zijn collega, met de schrik vrij. Deze laatste was na het aanpikken van de last al op veilige afstand gaan staan.
De ongevalslocatie en de ligging van de omgevallen verreiker zijn onderzocht. Tevens zijn de machinist en zijn collega geïnterviewd. Aan het eind van de middag is de omgevallen verreiker met 2 hijskranen weer rechtop gezet. Deze 2e hijskraan was noodzakelijk om de giek van de verreiker stabiel te houden tijdens deze hijsactie. De verreiker is naderhand door een onafhankelijk technisch inspecteur onderzocht op mogelijke gebreken.

Uit het onderzoek is naar voren gekomen, dat er geen technische gebreken aan de machine waren. De zwaarte van de last viel binnen de hijscapaciteit van de machine. Het omvallen is veroorzaakt door meerdere factoren:

  • De as van de machine was tegen pendelen geblokkeerd. De machine is waarschijnlijk vanaf een vlakke ondergrond (asfalt) een niet vlak terrein (puinbaan) opgereden. Door de geblokkeerde as is de machine instabiel geworden;
  • De giek van de machine was tot ca. 8 m uitgeschoven. In deze stand kunnen de stempels niet meer uitgeschoven worden. Om toch de last te kunnen oppakken en te verplaatsen had de machinist het veiligheidssysteem overbrugd;
  • De last hing onder een hoek op een ver uitgeschoven giek. Een pendulewerking van de last heeft mede geleid tot instabiliteit van de machine.

Verreikers zijn niet meer weg te denken in de bouw. Zij zijn wendbaar en voor meerdere doeleinden inzetbaar. Vanuit Europese richtlijnen zijn deze machines daarom ook voorzien van vele beveiligingen. Ondanks dat een verreiker alleen door een vakbekwaam gecertificeerde machinist bestuurd mag worden, is en blijft het bedienen ervan een menselijke handeling. Een machinist mag alleen bij hoge uitzondering een veiligheidssysteem overbruggen, mits er geen aanvullende risico’s ontstaan. Van een deskundig machinist mag worden verwacht, dat hij binnen de grenzen van het technisch kunnen van een complexe machine zoals een verreiker, de veiligheid altijd in het oog blijft houden. De factor tijd mag hier geen voorrang krijgen.

In deze situatie, had de machinist ervoor moeten kiezen om met ingeschoven giek en gestempeld de last recht voor de machine op te pakken, achteruit te rijden (onder begeleiding van zijn collega) en vervolgens met de giek vooruit weg te rijden. Het zijwaarts wegzwenken en het daarbij in onbalans brengen van de machine was dan niet aan de orde geweest. Op bouwplaatsen, waar vaak ondergronden niet altijd even vlak zijn, is stabiliteit van draaiende en rijdende machines een belangrijk aandachtspunt.

Schroom niet, als je geen vertrouwen hebt in de manoeuvres van een machinist, om hem aan te spreken of anders een uitvoerder te waarschuwen. Het accepteren van een veilige werkplek en het daarbij aanspreken van iemand op onveilig gedrag, is zaak van ons allen.