M. Bakker / M. Bakker
01 Arbozorg en organisatie van de arbeid
 >  Veiligheid begint bij Verantwoordelijkheid
Introductie

Binnen Dura Vermeer hechten we veel waarde aan veiligheid, we werken tenslotte veilig of we werken niet. Zien, Handelen, Leren is meer dan een begrip en wordt veelvuldig toegepast in de dagelijkse praktijk. We verwachten van elkaar dat ieder zijn eigen verantwoording neemt om gezamenlijk tot een veilige werkomgeving te komen en spreken elkaar aan op onveilig gedrag. Maar is dat genoeg? Recent is een kraanmachinist veroordeeld tot een taakstraf van 120 uur wegens “aanmerkelijke onvoorzichtigheid en onachtzaamheid” na de dood van een bouwbegeleider.

Risico's > Wat is er gebeurd?

Op 15 augustus 2017 wordt de kraanmachinist ingehuurd voor een simpele hijsklus, het plaatsen van een aantal portocabins bij een voetbalvereniging. De bouwbegeleiding ligt in handen van een zelfstandige welke een     eenmans-bedrijf runt in bouwbegeleiding. Na kort overleg worden de werkzaamheden gestart. De machinist wijst de bouwbegeleider erop dat hij geen helm draagt, ondanks dat dit wel verplicht is. De helm blijkt nog thuis te liggen en een omstander gaat op pad om deze op te halen. Hier wordt echter niet op gewacht en men start met het hijsen van​​​​​​​ de eerste portocabin.

Zodra deze op de juiste plek staat klimt de bouwbegeleider met behulp van een ladder op de portocabin voor het loskoppelen van de kettingen. Ondanks de hoogte van 3,40 meter, maakt hij geen gebruik van valbeveiliging en draagt zoals gezegd geen helm. Na het loskoppelen van de eerste twee kettingen gaat het afschuwelijk mis. De bouw-begeleider wordt geraakt door de slingerende kettingen welke hem van het dak afslaan. De hulpdiensten worden ingeschakeld, echter overlijdt het slachtoffer de volgende dag aan zijn verwondingen. Hij laat een gezin met drie kinderen achter…

Rechtzaak

De kraanmachinist moet voor de rechter verschijnen wegens mogelijk onvoorzichtig, onoplettend en onachtzaam handelen. De machinist had op basis van opleiding en ervaring moeten weten dat het ontkoppelen van de kettingen niet van op de unit, maar vanaf de zijkant had moeten gebeuren. Ook het schenden van de helmplicht door de bouwbegeleider wordt hem zwaar aangerekend. Evenals het feit dat er vooraf niets was afgesproken over de gebaren, bijvoorbeeld bij gevaar. De machinist is echter van mening dat de bouwbegeleider zelf heel goed wist welke veiligheidsregels er gelden en bovendien had hij hem gewezen op zijn helmplicht. Doordat de bouwbegeleider de leiding had, schikte de machinist zich naar eigen zeggen in de rol van “ondergeschikte” en kwam dus niet in verweer over de onveilige situatie. Deze houding was volgens de officier van justitie te passief voor een gecertificeerd kraanmachinist. De rechter deelt deze mening en voegt hier aan toe dat de enige juiste handelswijze voor de machinist was geweest het werk stil te leggen. Door dit niet te doen heeft ook hij een onacceptabel risico genomen. De machinist is in oktober 2019 veroordeeld tot een taakstraf van 120 uur.

Uit dit recente praktijkvoorbeeld blijkt dat iedereen verantwoordelijk is voor veiligheid. Ook al lag de leiding in dit geval bij de bouwbegeleider, de kraanmachinist had deze onveilige situatie moeten voorkomen door de hijsactiviteiten niet van start te laten gaan. Stel jezelf eens de vraag hoe jij zou handelen in een dergelijke situatie, want door verantwoordelijkheid nemen werken we samen aan een veilige en gezonde werkomgeving.

Tips > Wat kunnen we zelf doen?
  • Pas zien, handelen, leren proactief toe.

  • Spreek personen aan op onveilig gedrag, ongeacht de rol of functie van deze persoon. Regels rondom veiligheid gelden voor iedereen.

  • Onderbreek werkzaamheden die een acuut en ernstig gevaar opleveren voor jou, je collega’s en/of eventuele omstanders. Meld deze onderbreking direct aan je leidinggevende en in de SAVE-app.

  • Meld opgemerkte gevaren voor de veiligheid of gezondheid altijd aan je leidinggevende en in de SAVE-app.